اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)، همچنین به عنوان بیماری لو گریگ شناخته می شود، و بیماری پارکینسون (PD) هر دو اختلالات عصبی هستند که بر حرکت تأثیر می گذارند، اما از نظر علائم، پیشرفت و علل زمینه ای متفاوت هستند. درک تفاوت بین این دو بیماری برای تشخیص زودهنگام، برنامه های درمانی مناسب و مدیریت علائم بسیار مهم است. هدف این مقاله ارائه یک مرور کلی از ALS و پارکینسون، روش‌های تشخیصی آنها و گزینه‌های درمانی موجود است.
اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)
ALS یک بیماری عصبی پیشرونده است که بر سلول های عصبی در مغز و نخاع که مسئول کنترل حرکات ارادی ماهیچه هستند تأثیر می گذارد. با انحطاط تدریجی و مرگ نورون های حرکتی مشخص می شود که منجر به از دست دادن عملکرد و کنترل ماهیچه ها می شود. دو نوع ALS وجود دارد: پراکنده (85-90٪ موارد) و خانوادگی (10-15٪ موارد).
علائم ALS عبارتند از: ضعف عضلانی، سفتی و انقباض، مشکلات گفتاری و بلع و در نهایت فلج شدن. این بیماری به طور معمول به سرعت پیشرفت می کند و اکثر بیماران 2-5 سال پس از شروع علائم زنده می مانند. در حال حاضر هیچ درمانی برای ALS وجود ندارد و درمان عمدتاً بر مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار متمرکز است.
بیماری پارکینسون (PD)
پارکینسون یک اختلال عصبی پیشرونده است که بر نورون‌های تولیدکننده دوپامین در جسم سیاه مغز تأثیر می‌گذارد. این منجر به کاهش دوپامین می شود که مسئول تنظیم حرکت، خلق و خو و سایر عملکردها است. پارکینسون در افراد مسن شایع تر است و میانگین سن شروع آن حدود 60 سالگی است.
علائم اولیه PD شامل لرزش، سفتی، حرکت آهسته و مشکلات تعادلی است. با پیشرفت بیماری، بیماران ممکن است علائم غیرحرکتی مانند زوال شناختی، اختلالات خواب و اختلالات خلقی را نیز تجربه کنند. در حالی که هیچ درمانی برای پارکینسون وجود ندارد، داروها و درمان های مختلف می توانند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کنند.
روش های تشخیصی ALS و پارکینسون
فرآیند تشخیصی برای ALS و پارکینسون شامل ترکیبی از تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایش‌های مختلف برای رد سایر شرایط و تأیید تشخیص خاص است.
تشخیص ALS
فرآیند تشخیصی ALS معمولاً با بررسی تاریخچه پزشکی بیمار و یک معاینه عصبی جامع آغاز می شود. آزمایشات زیر نیز ممکن است انجام شود:
الکترومیوگرام (EMG) و مطالعات هدایت عصبی (NCS): این تست‌ها فعالیت الکتریکی ماهیچه‌ها و اعصاب را برای تشخیص هرگونه ناهنجاری در عملکرد عضلانی و هدایت عصبی اندازه‌گیری می‌کنند.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): MRI می تواند به شناسایی هر گونه ناهنجاری در مغز یا نخاع که ممکن است با ALS مرتبط باشد کمک کند.
آزمایش خون و سوراخ کمری: این آزمایش‌ها می‌توانند به رد سایر بیماری‌هایی که ممکن است شبیه ALS باشند، مانند کمبود ویتامین، اختلالات خودایمنی یا عفونت کمک کنند.
آزمایش ژنتیک: در مواردی که ALS دارای یک جزء خانوادگی است، آزمایش ژنتیکی ممکن است برای شناسایی جهش‌های ژنی خاص مرتبط با بیماری انجام شود.
تشخیص PD
فرآیند تشخیصی برای پارکینسون نیز با بررسی تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه عصبی جامع آغاز می شود. آزمایشات اضافی که ممکن است انجام شوند عبارتند از:
تصویربرداری انتقال دهنده دوپامین: این تکنیک تصویربرداری از یک ردیاب رادیواکتیو برای ارزیابی سطوح ناقلین دوپامین در مغز استفاده می کند که می تواند به تایید تشخیص پارکینسون کمک کند.
MRI: MRI می تواند به شناسایی هر گونه ناهنجاری در مغز که ممکن است با پارکینسون مرتبط باشد، مانند تغییرات در جسم سیاه یا وجود اجسام لوی کمک کند.
اسکن DaT: اسکن DaT نوعی اسکن مغزی است که از یک ردیاب رادیواکتیو برای ارزیابی سطوح انتقال دهنده های دوپامین در مغز استفاده می کند. این آزمایش می تواند به تشخیص پارکینسون و سایر اختلالات حرکتی کمک کند.
گفتار درمانی: گفتار درمانی می تواند به بیماران مبتلا به مشکلات گفتاری و بلع کمک کند و راهبردها و تمرین هایی را برای بهبود ارتباطات و حفظ تغذیه ارائه دهد.
مراقبت تسکینی: مراقبت تسکینی بر مدیریت علائم، ارائه حمایت عاطفی و بهبود کیفیت زندگی بیمار تمرکز دارد.
درمان PD
داروها: داروهای مختلف می توانند به مدیریت علائم پارکینسون کمک کنند، مانند لوودوپا، آگونیست های دوپامین و مهارکننده های مونوآمین اکسیداز نوع B (MAO-B).
تحریک عمیق مغز (DBS): DBS یک روش جراحی است که شامل کاشت الکترود در مناطق خاصی از مغز برای تعدیل فعالیت مغز و کاهش علائم است.
فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می تواند به حفظ تحرک، بهبود تعادل و جلوگیری از عوارضی مانند افتادن و سفتی مفاصل کمک کند.
کاردرمانی: کاردرمانی می‌تواند به بیماران کمک کند تا با توانایی‌های در حال تغییر خود سازگار شوند، راه‌هایی برای انجام آسان‌تر فعالیت‌های روزانه پیدا کنند و در صورت نیاز از وسایل کمکی استفاده کنند.
گفتار درمانی: گفتار درمانی می تواند به بیماران مبتلا به مشکلات گفتاری و بلع کمک کند و راهبردها و تمرین هایی را برای بهبود ارتباطات و حفظ تغذیه ارائه دهد.
نتیجه
ALS و پارکینسون هر دو اختلالات نورودژنراتیو هستند که بر حرکت و کیفیت زندگی تأثیر می‌گذارند، اما در علائم، پیشرفت و علل زمینه‌ای متفاوت هستند. تشخیص زودهنگام برای برنامه های درمانی مناسب و مدیریت علائم بسیار مهم است. درک روش های تشخیصی و گزینه های درمانی موجود برای این شرایط می تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران و خانواده های آنها کمک کند.
آزمایش خون و سوراخ کمری: این آزمایش‌ها می‌توانند به رد سایر شرایطی که ممکن است شبیه پارکینسون باشند، مانند کمبود ویتامین، عفونت یا اختلالات خود ایمنی کمک کنند.
گزینه های درمانی برای ALS و پارکینسون
در حالی که در حال حاضر هیچ درمانی برای ALS یا پارکینسون وجود ندارد، گزینه های درمانی مختلفی برای مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار در دسترس است.
درمان ALS
داروها: ریلوزول تنها داروی مورد تایید FDA برای ALS است که با کاهش انتشار ناقل عصبی گلوتامات عمل می کند و در نتیجه پیشرفت بیماری را کاهش می دهد.
فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می تواند به حفظ قدرت عضلانی، بهبود تحرک و جلوگیری از عوارضی مانند انقباض و زخم فشاری کمک کند.
کاردرمانی: کاردرمانی می‌تواند به بیماران کمک کند تا با توانایی‌های در حال تغییر خود سازگار شوند، راه‌هایی برای انجام آسان‌تر فعالیت‌های روزانه پیدا کنند و از وسایل کمکی استفاده کنند.
منبع مطلب مجله پزشکی سلامتی زندگی سبز می باشد.
نظرات شما عزیزان: